Międzynarodowa Unia Notariatu (UINL)
Międzynarodowa Unia Notariatu (UINL) to organizacja pozarządowa utworzona w celu wspierania, koordynowania i rozwijania działalności notarialnej na świecie oraz w celu zapewnienia ścisłej współpracy pomiędzy notariatami będącymi jej członkami. Założona została w 1948 roku w Buenos Aires w Argentynie i w chwili powstania składała się z 19 krajów. Obecnie jej członkami jest ponad 80 notariatów z Europy, Ameryki, Afryki i Azji. Polski notariat należy do Międzynarodowej Unii Notariatu od 1992 roku. Oficjalne wstąpienie polskich notariuszy do tej organizacji nastąpiło w czasie XX Międzynarodowego Kongresu Notariatu Łacińskiego w Cartagenie de Indias w Kolumbii.
Pierwotnie organizacja działała pod nazwą: Międzynarodowa Unia Notariatu Łacińskiego, zmiana nazwy na nazwę: Międzynarodowa Unia Notariatu nastąpiła w 2005 roku. Określenie: „łacińskiego” w nazwie organizacji podkreślać miało zasady, jakimi się ona kieruje oraz wyraźnie odróżniać ją miało od notariatów określanych mianem notaries public, funkcjonujących w systemie prawa common low, charakterystycznym dla państw anglosaskich. Członkowie notariatów określanych mianem notaries public w odróżnieniu od notariuszy systemu łacińskiego, określanego również mianem klasycznego, zazwyczaj nie byli prawnikami, najczęściej byli notariuszami przy okazji wykonywania innych zawodów, nie posiadali samorządu, a ich kompetencje ograniczały się i nadal ograniczają głównie do poświadczania podpisu lub tożsamości osób składających określone oświadczenie.
Wśród zadań Międzynarodowej Unii Notariatu wymienia się przede wszystkim: ułatwianie nawiązywania stosunków oraz wymiany informacji i doświadczeń w praktyce zawodowej między notariuszami różnych państw członkowskich, promowanie stosowania podstawowych zasad systemu notariatu łacińskiego, reprezentowanie notariatu wobec innych organizacji międzynarodowych i współpracowanie z tymi organizacjami, współpracę z notariatami krajowymi, badanie i systematyczne gromadzenie regulacji prawnych dotyczących tych notariatów oraz organizowanie międzynarodowych kongresów notarialnych. Unia utrzymuje nadto stosunki z notariatami rozwijającymi się oraz z organizacjami notarialnymi posiadającymi systemy prawne zbliżone do notariatu łacińskiego.
Zadania te wypełnia poprzez swoje organy, które mają siedzibę w Rzymie. Organem Międzynarodowej Unii Notariatu o najszerszych kompetencjach jest Zgromadzenie Ogólne Notariatów Członkowskich, grupujących przedstawicieli wszystkich notariatów członkowskich oraz reprezentantów członków indywidualnych. Organem wykonawczym jest Rada Zarządzająca, zwana też Radą Dyrekcji lub Radą Kierowniczą, natomiast funkcje doradcze i opiniodawcze sprawuje Rada Generalna. W ramach Międzynarodowej Unii Notariatu powołane zostały także liczne Komisje Kontynentalne i Międzykontynentalne. Pierwsze – zajmujące się sprawami notariatów w poszczególnych regionach, drugie – o charakterze uniwersalnym powołane zostały jako komisje tematyczne, dla badania ważnych zagadnień, takich jak deontologia notarialna, wizerunek notariatu, nowe technologie, zabezpieczenie społeczne notariuszy czy prawa człowieka. Istotną rolę w tej drugiej grupie pełni Komisja Międzynarodowej Współpracy Notarialnej (CCNI), będąca ważnym łącznikiem pomiędzy państwami zamierzającymi wprowadzić notariat typu łacińskiego do swojego systemu prawnego a Unią oraz pomiędzy notariatami rozwijającymi się i aspirującymi do wstąpienia do Unii a Unią. Realizując swoje zadania Międzynarodowa Unia Notariatu dysponuje ponadto Sekretariatem Administracyjnym z siedzibą w Rzymie, Stałymi Sekretariatami na poszczególne kontynenty oraz Stałym Biurem Międzynarodowej Wymiany Notarialnej.
Międzynarodowa Unia Notariatu wydaje również czasopisma poświęcone zagadnieniom notarialnym: La Revue Internationale du Notariat (RIN) oraz Notarius International. Posiada także stałych przedstawicieli przy organizacjach i instytucjach międzynarodowych, takich jak: Organizacja Narodów Zjednoczonych, Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO), Konferencja Haska, Rada Europy czy Parlament Europejski.[1]
[1] Szeroki opis działalności Międzynarodowej Unii Notariatu, w szczególności w kontekście ostatnich zmian w zakresie polskiej ustawy – Prawo o notariacie przedstawił notariusz Dariusz Wojciech Rzadkowski, Członek Rady Generalnej oraz Członek Rady Zarządzającej Międzynarodowej Unii Notariatu w swojej publikacji pt. „Kilka uwag w sprawach międzynarodowych na tle polskim lub … odwrotnie”, zamieszczonej na łamach Biuletynu Krajowej Rady Notarialnej Notariusz, nr 3/2013, str. 16 i nast.